شناخت نقوش کاشی در آثار معماری کرمان و زمینه های تاثیرپذیری آن (مورد پژوهی مجموعه های گنجعلی خان ابراهیم خان و حاج آقا علی)

مجموعه بناهای گنجعلی خان، ابراهیم خان و حاج آقا علی از مهمترین بناهای ساخته شده در دوران صفوی و قاجار هستند که کاشیکاری از تزیینات مهم و شناخته شده در آنها محسوب می شود. این بناها با اینکه طی قرون گذشته در معرض هجوم و بی توجهی قرار گرفته اند و صدمات و خرابیهای بسیاری را تحمل کرده اند اما هنوز مهمترین اسناد مصور تاریخی این دوران، یعنی کاشیکاری را در خود محفوظ نگاه داشته اند حال این پایان نامه بر آن است تا با شناخت مجموعه ها، نقوش و رنگ های به کار رفته در کاشیکاری آنها گامی نو در شناخت این مجموعه ها و کاشیکاری داشته باشد. برای یافتن استدلال و پاسخ مناسب در خصوص این موضوع از روش توصیفی و تاریخی استفاده شده و شیوه دستیابی به اطلاعات با استفاده از منابع مکتوب، مشاهده مجموعه ها، مصاحبه و عکسبرداری در میدان تحقیق انجام گرفته است.(تمامی عکس های فاقد منبع توسط نگارنده در طی پژوهش های میدانی تهیه شده اند.)در این پایان نامه ابتدا نگاهی به معماری و سابقه تاریخی مجموعه های فوق و اشاره ای به نوع تزیینات آنها گردیده است سپس کاشی ها و نقوش به کار رفته در آنها به گروه های گیاهی، انتزاعی، انسانی، حیوانی، هندسی و نوشتاری تقسیم و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند و در انتها با شناخت و معرفی عوامل و زمینه های تاثیرگذار بر نقوش کاشیکاری این بناها مشخص گردید. بسیاری از نقوش تحت تاثیر و یا هم راستای دیگر هنرهای منطقه کرمان از جمله فرش، پته، ترمه، گلیم یا تاثیر پذیری از نقوش کاشیکاری دیگر مجموعه ها و بناهای منطقه کرمان، آیین ها، اعتقادات و یا ادیان بوده اند. حال با بررسی نقوش و عوامل موثر بر تحولات نقوش کاشیکاری این بناها نشان از آن است این مجموعه ها دارای تنوع نقش متنوع هستند و به شدت در ارتباط و یا تاثیر پذیرفته از دیگر هنرهای منطقه کرمان بوده اند.